Επανερχόμαστε για μια ακόμη φορά στα
ισχύοντα σχετικά με την έκπτωση των ασφαλιστικών εισφορών από το ακαθάριστο
εισόδημα των επιχειρήσεων ή των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων μιας και η
φορολογική διοίκηση δεν έχει ακόμα ασχοληθεί με το θέμα και υπάρχουν
περιπτώσεις ασφαλιστικών εισφορών οι οποίες δεν τυγχάνουν της έκπτωσης από το
εισόδημα.
Η έκπτωση των ασφαλιστικών εισφορών από
το ακαθάριστο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα ρυθμίζεται με τις
διατάξεις των άρθρων 22 και 23 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν.
4172/2013). Ως προς την ερμηνεία των άρθρων αυτών εκδόθηκε η εγκύκλιος
ΠΟΛ.1113/2.6.2015, καθώς και το έγγραφο Δ12 1006031 ΕΞ 2015/19.1.2015 της
φορολογικής διοίκησης. Με τις δύο αυτές εγκυκλίους δόθηκαν διευκρινίσεις
αναφορικά με το πλαίσιο της έκπτωσης των ασφαλιστικών εισφορών από το
ακαθάριστο εισόδημα φυσικών προσώπων που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική
δραστηριότητα, αλλά και από τη συμμετοχή τους σε νομικά πρόσωπα.
► Γενικός κανόνας
Σύμφωνα με την περίπτωση γ' του άρθρου
23 και το άρθρο 22 του Κ.Φ.Ε., οι ασφαλιστικές εισφορές (αρχικά) εκπίπτουν μόνο
αν έχουν καταβληθεί. Περαιτέρω, εφόσον
καταβληθούν εμπρόθεσμα εκπίπτουν στο έτος που αφορούν, ενώ εάν καταβληθούν
εκπρόθεσμα εκπίπτουν στο έτος που θα καταβληθούν. Οι μη καταβληθείσες
ασφαλιστικές εισφορές δεν εκπίπτουν.
► Περιπτωσιολογία ασφαλιστικών εισφορών
και έκπτωσή τους από τα ακαθάριστα έσοδα
Ας δούμε όμως όλες τις περιπτώσεις που
αφορούν στην έκπτωση των ασφαλιστικών εισφορών
■ Ατομική επιχείρηση, ελεύθεροι
επαγγελματίες (αγρότες, λογιστές, δικηγόροι, μηχανικοί, κ.α.) οι οποίοι
καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 1 του άρθρου 39 ν.4387/2016
(Εισφορές αυτοπασχολουμένων και Ελευθέρων επαγγελματιών).
Οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από το
ακαθάριστο εισόδημα τους.
■ Μέλη σε Ο.Ε.-Ε.Ε. (με απλογραφικό ή
διπλογραφικό σύστημα) τα οποία καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 2 του
άρθρου 39 ν.4387/2016 (Εισφορές αυτοαπασχολουμένων και ελευθέρων
επαγγελματιών).
Οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από
τα ακαθάριστα έσοδα της εταιρίας (Ο.Ε. ή Ε.Ε.). Σε περίπτωση συμμετοχής ενός
εταίρου σε περισσότερες προσωπικές εταιρείες, οι ασφαλιστικές εισφορές
εκπίπτουν από την εταιρεία από την οποία λαμβάνει το μεγαλύτερο φορολογητέο
εισόδημα.
■ Μέλη σε Ο.Ε.-Ε.Ε. τα οποία διατηρούν
ταυτόχρονα και ατομική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα.
Οι ασφαλιστικές εισφορές των μελών
εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της ατομικής ή του ελευθέριου επαγγέλματός
τους.
Αν η ατομική επιχείρηση έχει τεθεί σε
αδράνεια, οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της
προσωπικής εταιρείας. Σε περίπτωση συμμετοχής ενός εταίρου σε περισσότερες
προσωπικές εταιρείες, οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από την εταιρεία από
την οποία λαμβάνει το μεγαλύτερο φορολογητέο εισόδημα.
■ Μέλη σε Ε.Π.Ε. τα οποία καταβάλλουν
εισφορές με βάση την παράγραφο 7 του άρθρου 39 ν.4387/2016 (Εισφορές
αυτοαπασχολουμένων και ελευθέρων επαγγελματιών).
Οι ασφαλιστικές εισφορές δεν εκπίπτουν
από τα ακαθάριστα έσοδα της Ε.Π.Ε., αλλά ούτε και από το εισόδημα των μελών
κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1).
■ Μέλη/διαχειριστές σε Ε.Π.Ε. τα οποία
καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7 του άρθρου 39 ν.4387/2016.
Οι ασφαλιστικές εισφορές δεν εκπίπτουν
από τα ακαθάριστα έσοδα της Ε.Π.Ε., αλλά ούτε και από το εισόδημα των μελών
κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1).
■ Μέλη/διαχειριστές σε Ε.Π.Ε. τα οποία
λαμβάνουν αμοιβές διαχείρισης και καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7
του άρθρου 39 ν.4387/2016.
Οι ασφαλιστικές εισφορές των μελών
εκπίπτουν από το εισόδημα τους διότι οι αμοιβές διαχείρισης θεωρούνται ως
εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. Οι ασφαλιστικές εισφορές σ' αυτή την περίπτωση
εκπίπτουν εφόσον δηλωθούν από τα φυσικά πρόσωπα στη δήλωση φορολογίας
εισοδήματός τους (Ε1).
■ Μέλη σε Ε.Π.Ε. τα οποία καταβάλλουν
εισφορές με βάση την παράγραφο 7 του άρθρου 39 ν.4387/2016, ενώ ταυτόχρονα
ασκούν και ελευθέριο επάγγελμα ή ατομική επιχείρηση.
Οι ασφαλιστικές εισφορές των μελών
εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της ατομικής επιχείρησης ή του ελευθέριου
επαγγέλματος.
■ Διαχειριστές σε Ι.Κ.Ε. οι οποίοι
λαμβάνουν αμοιβές διαχείρισης και καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7
του άρθρου 39 ν.4387/2016.
Οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από
το εισόδημα αυτό διότι οι αμοιβές διαχείρισης θεωρούνται ως εισόδημα από
μισθωτές υπηρεσίες. Οι ασφαλιστικές εισφορές σ' αυτή την περίπτωση εκπίπτουν
εφόσον δηλωθούν από τα φυσικά πρόσωπα στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός τους
(Ε1).
■ Διαχειριστές σε Ι.Κ.Ε. οι οποίοι δεν
λαμβάνουν αμοιβές διαχείρισης και καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7
του άρθρου 39 ν.4387/2016.
Οι ασφαλιστικές εισφορές δεν εκπίπτουν.
■ Μέλη Δ.Σ. σε Α.Ε. με συμμετοχή στο
κεφάλαιο άνω του 3% οι οποίοι λαμβάνουν αμοιβές διοικητικού συμβουλίου, καθώς
και μερίσματα και καταβάλλουν (για τα μερίσματα) εισφορές με βάση την παράγραφο
7 του άρθρου 39 ν.4387/2016.
Οι ασφαλιστικές εισφορές ( αυτές που
αφορούν στο άρθρο 39 παρ. 7, δηλαδή για τα μερίσματα που λαμβάνουν, αφού για
τις αμοιβές μελών Δ.Σ. είναι γνωστό ότι εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 38
του ιδίου νόμου) εκπίπτουν από το εισόδημα τους καθώς οι αμοιβές Δ.Σ.
θεωρούνται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. Οι ασφαλιστικές εισφορές σε αυτή
την περίπτωση εκπίπτουν εφόσον δηλωθούν από τα φυσικά πρόσωπα στη δήλωση
φορολογίας εισοδήματός τους (Ε1).
■ Μέλη Δ.Σ. σε Α.Ε. με συμμετοχή στο
κεφάλαιο άνω του 3% οι οποίοι δεν λαμβάνουν αμοιβές διοικητικού συμβουλίου και
καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7 του άρθρου 39 ν.4387/2016.
Οι ασφαλιστικές εισφορές των μελών αυτών
δεν εκπίπτουν.
■ Ατομική επιχείρηση - ελεύθεροι
επαγγελματίες οι οποίοι καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 9 του άρθρου
39 ν.4387/2016 (μπλοκάκια).
Το ποσοστό των εισφορών που αντιστοιχεί
στον συμβαλλόμενο (με μπλοκάκι) εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της ατομικής
επιχείρησης ή του ελευθέριου επαγγέλματός του. Οι εν λόγω φορολογούμενοι
μπορούν να αφαιρέσουν από το ακαθάριστο εισόδημά τους, μόνο τις ασφαλιστικές
εισφορές που τους παρακράτησε ο εργοδότης τους ( το ποσοστό αυτό είναι όπως
είναι γνωστό 9,22%). Το διαδικαστικό κομμάτι δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό ( τα
εν λόγω θέματα θα μας απασχολήσουν για το έτος 2017, αφού για τις δηλώσεις
φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2016 δεν έχει αλλάξει κάτι).
► Ποιες ασφαλιστικές εισφορές δεν
εκπίπτουν .
Μετά και την έναρξη ισχύος του νέου
ασφαλιστικού νόμου και τη γνωστοποίηση της βάσης υπολογισμού για την επιβολή
εισφορών παρατηρούμε ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις αρκετοί ασφαλισμένοι αφενός,
καλούνται να πληρώσουν υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές, αφετέρου, δεν έχουν το
δικαίωμα να τις εκπέσουν από το ακαθάριστο εισόδημά τους.
Από τις περιπτώσεις που παραθέσαμε
ανωτέρω αυτές που οι φορολογούμενοι/ασφαλισμένοι δεν μπορούν να εκπέσουν τις
εισφορές από το εισόδημά τους είναι οι εξής:
α) Μέλη Δ.Σ. Α.Ε. με συμμετοχή στο
κεφάλαιο άνω του 3% οι οποίοι δεν λαμβάνουν αμοιβές διοικητικού συμβουλίου και
τα οποία καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7 του άρθρου 39
ν.4387/2016. Η βάση επιβολής εισφορών σ' αυτή την περίπτωση θυμίζουμε ότι είναι
τα μερίσματα που τυχόν διανέμει η Α.Ε. προς τα μέλη Δ.Σ./μετόχους.
β) Διαχειριστές Ι.Κ.Ε. οι οποίοι δεν
λαμβάνουν αμοιβές διαχείρισης και καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7
του άρθρου 39 ν.4387/2016.
γ) Μέλη Ε.Π.Ε. τα οποία δεν λαμβάνουν
άλλη αμοιβή, δεν έχουν άλλη επαγγελματική απασχόληση (ατομικό επάγγελμα) και
καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7 του άρθρου 39 ν.4387/2016. Η βάση
επιβολής εισφορών σε αυτή την περίπτωση θυμίζουμε ότι είναι τα μερίσματα που
τυχόν διανέμει η Ε.Π.Ε. στα μέλη της.
δ) Μέλη/διαχειριστές Ε.Π.Ε. τα οποία δεν
λαμβάνουν άλλη αμοιβή, δεν έχουν άλλη επαγγελματική απασχόληση (ατομικό
επάγγελμα) και καταβάλλουν εισφορές με βάση την παράγραφο 7 του άρθρου 39
ν.4387/2016. Η βάση επιβολής εισφορών σε αυτή την περίπτωση θυμίζουμε ότι είναι
τα μερίσματα που τυχόν διανέμει η Ε.Π.Ε. στα μέλη/διαχειριστές της.
► Παραδείγμα
Η μη έκπτωση των ασφαλιστικών εισφορών
στις ανωτέρω περιπτώσεις σε συνδυασμό με τις νέες διατάξεις για τον
προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών από 1-1-2018 και
μετά (ν.4472/2017) οδηγούν σε υπέρμετρη επιβάρυνση των εισοδημάτων (σ.σ. ειδικά
από 1-1-2019 που δεν εφαρμόζεται η έκπτωση που εισήγαγε ο νόμος 4472/2017).
■ Έστω ότι Ε.Π.Ε. με δύο μέλη (συμμετοχή
στα μερίδια 50% έκαστος) κατά το έτος 2018 παρουσιάζει κέρδη 100.000 ευρώ. Από
αυτά αντιστοιχούν κέρδη στον κάθε εταίρο 50.000 ευρώ (κτήση εισοδήματος για
τους εταίρους το 2019).
Φόρος εισοδήματος νομικού προσώπου:
100.000 Χ 29% = 29.000
Φόρος διανομής: 71.000 (100.000 -
29.000) Χ 15% = 10.650
Υπόλοιπο στο κάθε μέλος: 71.000 / 2 =
35.500,00
Εισφορά αλληλεγγύης που αντιστοιχεί στα
35.500,00 = 1.033,50
Βάση για τον υπολογισμό εισφορών από
1-1-2020
Σημείωση: Οι καταβλητέες εισφορές του
έτους 2018 (με την παραδοχή ότι έλαβαν το ίδιο ποσό μερισμάτων και το
προηγούμενο έτος) για κάθε μέλος είναι: 35.500,00 Χ 26,95% = 9.567,25
Άρα για το έτος 2020 η βάση υπολογισμού
( με την παραδοχή ότι τα μερίσματα είναι τα ίδια) θα έχει ως ακολούθως:
Το τελικό ποσό που απομένει σε κάθε
μέλος είναι: [ 35.500,00 - 5.325,00 (φόρος διανομής) - 1.033,50 (εισφορά
αλληλεγγύης) - 9.567.25 (ασφαλιστικές εισφορές) =19.574,25. Συνεπώς, από τα
50.000,00 που αντιστοιχούν στα μέλη από τα κέρδη της Ε.Π.Ε. το ποσό που θα
απομείνει στο κάθε μέλος είναι 16.996,50, δηλαδή το 39% ενώ αντίστοιχα το
υπόλοιπο 61% θα αποδοθεί στο Δημόσιο μέσω φόρων και ασφαλιστικών εισφορών
πηγή: ΒΕΑ
πηγή: ΒΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου